Cewnik zakładany jest w celach leczniczych, diagnostycznych i przy operacjach. Polega na wprowadzeniu rurki, najczęściej przez cewkę moczową, do pęcherza. W niektórych sytuacjach cewnik doprowadza się do moczowodów, w celu opróżnienia nerek. Poprawnie wprowadzony nie powoduje bólu i dyskomfortu u pacjenta.
Jakie fantomy są najlepsze do nauki cewnikowania? Jakie są rodzaje cewników? Kto posiada uprawnienia do zakładania cewnika?
Czy pielęgniarki mogą zakładać cewnik mężczyznom?
Pielęgniarka, która nie posiada praktycznych podstaw wprowadzania cewnika, nie powinna tego robić. Może powołać się na ustawę z dnia 15 lipca 201l r. o zawodach pielęgniarki i położnej. Art. 12 ust. 2 tej ustawy mówi o tym, że pielęgniarka może odmówić wykonania zabiegu, który jest niezgodny z jej sumieniem bądź nie posiada kwalifikacji do jego wykonania. W takiej sytuacji zakład leczniczy powinien zorganizować pielęgniarkom szkolenie z zakresu cewnikowania mężczyzn.
Obecnie na studiach licencjackich pielęgniarki uczą się cewnikowania, zarówno kobiet jak i mężczyzn, dlatego nie powinny mieć problemu z założeniem cewnika pacjentowi, bez względu na płeć.
Nieprawidłowo wykonane cewnikowanie może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, dlatego mogą je wykonywać wyłącznie przeszkolone w tym obszarze pielęgniarki oraz lekarze urolodzy.
Fantom to najlepsza droga do opanowania sztuki cewnikowania bez bólu
Wokół cewnikowania narosło wiele mitów. Głównie, że jest to trudne, a dla pacjenta bolesne i dyskomfortowe. Obecnie, cewnik pokrywa się żelem przeciwbólowym i poślizgowym, dzięki czemu proces przebiega szybko i nie jest odczuwany przez pacjenta. Jednak pomimo stosowania tego typu żeli, przyszła kadra pielęgniarska powinna dużo ćwiczyć, gdyż to praktyka ma wpływ na komfort pacjenta. Najlepszym fantomem do nauki cewnikowania jest taki, który:
- odwzorowuje budowę ciała człowieka- co optymalnie zbliża do naturalnej sytuacji,
- ma wymienną wkładkę- dzięki czemu możliwa jest nauka cewnikowania kobiety jak i mężczyzny,
- pęcherz jest przeźroczysty- możliwość obserwacji wprowadzania rurki i nabierania wprawy,
- po poprawnym założeniu kończy się wypłynięciem płynu.
Przykładem fantomu, który spełnia wszystkie te warunki jest ten: https://www.medyczny.eu/produkt/damski-fantom-do-nauki-cewnikowania-z-miednica. Kolejną propozycją jest fantom do nauki cewnikowania ze stojakiem na worek, transparentnym pęcherzem oraz wkładkami płciowymi, które wykonane zostały z materiałów do złudzenia przypominających ludzkie tkanki. Ten fantom dostępny jest tutaj.
Rodzaje cewników
Jednym z szeroko wykorzystywanych cewników urologicznych jest cewnik Foleya. Jest to jednorazowy cewnik zakładany na kilka dni. Kolejnym jest cewnik Nelatona i podobnie jak poprzedni ma charakter jednorazowy. Natomiast pacjentom z przerostem gruczołu krokowego wprowadza się cewnik Tiemanna. Ostatnim rodzajem jest cewnik zewnętrzny dla mężczyzn- nakłada się go na prącie.
Na wskazanych wcześniej fantomach można ćwiczyć wprowadzanie różnych rodzajów cewników.
